((ژئوپلتیک افغانستان، فرصت ها و تهدیدها))

در پژوهش حاضر درباره ژئوپلتیک افغانستان در پاسخ به سئوال اصلی که در طول تاریخ کشور افغانستان کدام یک از جنبه های فرصت و امکانات یا جنبهه های محدودیتی و تهدید زدایی ژئوپلیتیکی افغانستان بیشتر نبوده است. این فرضیه مطرح شده که ژئوپلتیک افغانستان مجموعه هایی از فرصتها و تهدیدات را برای رشد و توسعه افغانستان فراهم، اما بدلیل سیاست قدرتهای بزرگ و ضعف رژیم های سیاسی جنبه های تهدیداتی آن بیشتر بوده. در این رابطه رساله در سه فصل سازماندهی شده در ابتدا کلیات و چارچوب نظری ژئوپلتیک، به بررسی مفهوم ژئوپلتیک و تفاوت آن با جغرافیای سیاسی، نظریه های ژئوپلتیکی قرن بیستم، قدرت ملی و همچنین عوامل موثر ثابت و متغییر در ژئوپلتیک بحث شد و بیان گردید که سیاست کشورها تحت تاثیر ژئوپلیتیک قرار دارد و در حال حاضر علی رغم کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی همچنان دارای نقش می باشد.سپس در ادامه امکانات و فرصتهای ژئوپلتیک افغانستان بررسی شد و مشخص گردید موقعیت جغرافیایی و اهمیت ژئوپلتیکی و امکانات بالقوه افغانستان می تواند در رشد و توسعه کشور بررسی شود. در فصل پایانی، تحت عنوان تهدیدات و محدودیت های ژئوپلتیک افغانستان، محدودیتهای جغرافیایی و ژئوپلتیکی، ژئوپلیتیک افغانستان و قدرتهای بزرگ، ضعف رژیمهای افغانستان و ژئوپلتیک مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و در مجموع براساس فرضیه اصلی مشخص گردید، که بدلیل موقعیت حساس جغرافیایی و اهمیت ژئوپلتیکی (نقطه اتصال و راه عبور) از سپیده دم عمر تاریخی خویش تاکنون همواره تحت تاثیر متغیر ژئوپلتیکی قرار گرفته و هجوم قدرتهای مهاجم و رقابت آنها را به خود دیده است؛ از سوی دیگر ضعف رژیمهای سیاسی و وابستگی آنها به قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه، مجموعه هایی از عواملی هستند که باعث عقب ماندگی و عدم توسعه کشور افغانستان گردیده است. و این کشور کمتر توانستم از فرصت های موجود استفاده نماید.